(Dân trí) – NSND Hoàng Quân Tạo – nguyên Giám đốc Nhà hát Kịch Hà Nội – vừa qua đời ở tuổi 93. NSND Thanh Tú, NSND Hoàng Cúc chia sẻ cảm xúc khi đồng nghiệp rời cõi tạm.
Chia sẻ với phóng viên Dân trí, NSND Thanh Tú cho biết, NSND Hoàng Quân Tạo – nguyên Giám đốc Nhà hát Kịch Hà Nội – đã qua đời vào lúc 11h27 ngày 27/3 tại Hà Nội.
NSND Thanh Tú và NSND Hoàng Quân Tạo (phải) trong lễ đón nhận danh hiệu NSƯT, NSND vào tháng 3/2024 (Ảnh: Nhân vật cung cấp).
NSND Thanh Tú cho biết, NSND Hoàng Quân Tạo là lãnh đạo của Nhà hát Kịch Hà Nội thời bà còn làm việc. Bà và ông Tạo từng đóng vở Hà Nội đầu năm 1946 và Đêm tháng 7 cùng nhau.
“Khi anh Tạo làm giám đốc, tôi từng giúp một số việc cho anh. Anh ấy từng hỗ trợ nhiều nghệ sĩ như: Hoàng Cúc, Minh Hòa, Minh Trang… Tôi xem anh ấy như người anh trong nghề và rất thương anh ấy”, NSND Thanh Tú kể lại.
Nữ nghệ sĩ cho biết, “sếp cũ” Hoàng Quân Tạo không phải là người khó tính, khắt khe mà có cá tính riêng.
Thanh Tú nói: “Anh Tạo là người rất yêu và coi nhà hát như nhà của mình. Anh thường xuyên ngủ tại nhà hát để lo dựng vở”.
NSND Hoàng Cúc buồn khi biết NSND Hoàng Quân Tạo qua đời. Nữ nghệ sĩ có nhiều kỷ niệm với NSND Hoàng Quân Tạo và luôn được ông ưu ái khi làm nghề.
NSND Hoàng Cúc chia sẻ rằng, khi vừa mới ra trường, bà đã được ông Tạo nhận về nhà hát. Sau đó, bà đi làm phim Hồi chuông màu da cam ở TPHCM.
“Lẽ ra tôi phải tuân thủ các vai diễn mà nhà hát giao phó thì tôi lại nhảy sang điện ảnh và đi nước ngoài thi thố. Tôi bị “sờ gáy”, phải lên Ban giám đốc, lên Sở họp và hứa không trốn đi làm phim nữa.
Chắc tôi được ông “giơ cao đánh khẽ” nên nhiều người cứ đoán già đoán non “mày bỏ nhà hát nhiều thế mà vẫn về làm toàn vai chính”. Tôi ương bướng, kiệm lời và hay trêu mọi người. Tôi tôn kính ông như người anh cả của gia đình. Vì nhờ có ông, tôi được tỏa sáng trên sân khấu Thủ đô”, NSND Hoàng Cúc kể lại.
Đạo diễn, NSND Hoàng Quân Tạo (tên thật là Lương Bá Lưu) sinh năm 1932, tại Phúc Xá, Ba Đình, Hà Nội. Ông có nhiều đóng góp lớn cho sân khấu kịch, từng tham gia đội Cảm tử quân của Trung đoàn Thủ đô.
Năm 1959, ông bắt đầu hoạt động sân khấu kịch chuyên nghiệp và là một trong 18 người tham gia thành lập Đội Kịch nói, Đoàn Văn công Hà Nội. Năm 1965, Đội Kịch nói tách khỏi Đoàn Văn công Hà Nội và hoạt động độc lập. Năm 1993, Đội Kịch nói được UBND TP Hà Nội quyết định chuyển thành Nhà hát Kịch Hà Nội.
Tên tuổi của ông được đóng đinh trong lòng khán giả một thời qua vai diễn Lê Lợi trong Lam Sơn tụ nghĩa, Bí thư Cường trong vở Hà Nội đầu năm 1946, anh Thống trong vở Những người du kích, anh Tâm trong vở Cái máy chém, Bùi Đức Nhiệm trong vở Ngôi sao ban ngày…
Với vai trò đạo diễn, ông đã dựng 40 vở diễn, trong đó có nhiều vở để lại ấn tượng sâu sắc vì mạnh dạn đề cập đến những vấn đề thời sự nóng hổi của xã hội, như: Tôi và chúng ta, Khoảnh khắc vô tận, Quyền được hạnh phúc, Ăn mày dĩ vãng, Hà Nội đêm trở gió, Thung lũng tình yêu, Đời người giấc mộng, Em đẹp dần trong mắt anh…
Riêng vở Tôi và chúng ta, NSND Hoàng Quân Tạo trực tiếp đặt hàng nhà thơ Lưu Quang Vũ viết kịch bản. Tác phẩm đã thành công vang dội với hơn 1.000 đêm diễn trên khắp mọi miền đất nước, trở thành hiện tượng hiếm có ở sân khấu nước ta từ thập niên 1980 đến nay.
Đạo diễn Hoàng Quân Tạo (hàng đầu, thứ 2 từ phải sang), nhà viết kịch Lưu Quang Vũ (hàng đầu, thứ 2 từ trái sang) và các diễn viên Nhà hát Kịch Hà Nội khi dựng vở “Tôi và chúng ta” (Ảnh: Tư liệu).
Vở Hà Nội đêm trở gió được ông dàn dựng đã trở thành cảm hứng cho nhạc sĩ Trọng Đài viết nên ca khúc cùng tên cho đến nay vẫn làm thổn thức biết bao trái tim người yêu nhạc.
Ngoài ra, NSND Hoàng Quân Tạo còn tham gia nhiều vai diễn trong các phim truyện điện ảnh và phim truyền hình như: Đôn trong phim Cuộc chiến đấu vẫn tiếp diễn, thầy giáo người Kinh trong phim Rừng xà nu, Phó Tổng Giám đốc trong phim Chuyện tình biển xa, Thủ tướng Phạm Hùng trong phim Giải phóng Sài Gòn…
Nhờ những đóng góp với nghệ thuật, ông được Nhà nước trao tặng danh hiệu cao quý Nghệ sĩ ưu tú năm 1994 và Nghệ sĩ nhân dân năm 2024.
Bên cạnh đó, NSND Hoàng Quân Tạo còn nhận Huy chương Vì sự nghiệp Văn học nghệ thuật Việt Nam do Liên hiệp Các hội Văn học nghệ thuật Việt Nam trao tặng… Năm 2000, ông được Thành ủy, UBND, Ủy ban MTTQ TP Hà Nội trao tặng danh hiệu Vì sự nghiệp xây dựng Thủ đô…