Có câu “Năm cây ma”, là những loại cây mà người xưa gắn cho một màu sắc huyền bí nào đó dựa trên hình dáng, chức năng cũng như những truyền thuyết, câu chuyện dân gian.
Hơn nữa, năm cây ma này không phải là cây hiếm, chúng rất phổ biến trong cuộc sống của chúng ta. Bạn có biết đó là năm cây nào không? Đó là năm loại cây: cây liễu, cây dâu, cây hoa hoè (duong hoè), cây dương và cây xoan.
Nghe có vẻ quen? Chúng có thể được tìm thấy ở mọi nơi trong tự nhiên và trong cuộc sống của chúng ta, vậy tại sao chúng lại được gọi chung là “Năm cây ma”?
1. Cây liễu
Cây liễu hiện nay là cây trồng trên đường phố rất phổ biến ở nhiều thành phố, đặc biệt là gần các hồ và sông, nơi có số lượng lớn cây liễu được trồng dọc theo bờ sông. Chỉ vì cây liễu dễ sống, cành cũng duyên dáng, duyên dáng nên từ xa xưa đã được vô số văn nhân ca ngợi.
Tuy nhiên, trong dân gian, cây liễu không chỉ được gọi là “cây râm mát” mà còn gắn liền với một số hàm ý xấu. Ví dụ, thời xa xưa có tục “trồng cây liễu trong dịp Tết Thanh minh”, cây liễu thường được trồng trên các ngôi mộ nên gọi là “cây mộ”.
Hơn nữa, khi gặp tang lễ thời xa xưa, cành liễu thường được dùng làm “cây tang”, cũng là “cây gọi hồn” thường được dùng trong tang lễ. Vì nhiều lý do, người xưa cho rằng không nên dùng cây liễu trồng gần nhà, đồng thời người ta còn ví nó như “cây ma”.
Ở quê tôi xưa nay có câu “Không trồng liễu sau nhà”, nghĩa là “liễu” đồng âm với “liễu”. Trồng cây liễu sau nhà sẽ khiến tiền tài, phúc lộc trong nhà tuột dốc đi, vì vậy nó là điều rất cấm kỵ. Đúng là ở miền Nam ít người trồng cây liễu trước hoặc sau nhà. Họ thường trồng ở những hồ nước gần nước hoặc ven đường.
Tuy nhiên, dưới góc độ khoa học, cây liễu không có gì bí ẩn hay đáng sợ. Nó chỉ là một loại cây bình thường có giá trị sinh thái và kinh tế cao.
Hệ thống rễ phát triển tốt của cây liễu có thể củng cố đất, nước và chống xói mòn đất; đồng thời, cành và lá tươi tốt của nó có thể hấp thụ một lượng lớn carbon dioxide và làm sạch không khí.
Ngoài ra, gỗ của cây liễu rất cứng và bền, có thể dùng làm đồ nội thất, đồ thủ công, đặc biệt thớt làm bằng cây liễu được người dân đánh giá cao. Ngoài ra, nụ liễu có thể ăn được, liễu gai có thể dùng để làm nhiều loại đồ nội thất, đồ vật, v.v., và có rất nhiều công dụng.
2. Cây dâu tằm
Mùa này là mùa dâu tằm ra quả – khi dâu tằm ra thị trường với số lượng lớn, tôi nhớ hồi nhỏ ở làng có rất nhiều cây dâu tằm, bây giờ chúng được trồng để lấy quả, giá không hề rẻ.
Cây dâu tằm từng là loại cây được trồng rộng rãi ở nước ta và có lịch sử trồng trọt lâu đời. Vì là nguồn thức ăn chính cho nghề trồng dâu tằm nên trước đây cây dâu được trồng nhiều nhất ở phía trước và sau nhà của người dân trong làng, vì vậy cây dâu cũng được dùng để chỉ quê hương của họ.
Tuy nhiên, về sau, cây dâu tằm bị coi là con số không may mắn và còn được gọi là “cây ma”. Lý do hơi bất công vì trong dân gian, từ dâu tằm có cách phát âm giống với từ “tang” nên bị coi là không may mắn.
Thậm chí, trong nhân dân còn có câu nói phổ biến: “Không trồng cây dâu trước khi trồng cây dâu”.
3. Cây dương hoè
Cây dương hoè đóng một vai trò quan trọng trong văn hóa truyền thống và được mệnh danh là “cây thiêng” và “cây tốt lành”. Tuy nhiên, trong dân gian, cây hoa hoè còn được coi là loại “cây ma” đầy bí ẩn.
Điều này chủ yếu do nhiều nguyên nhân. Đầu tiên là trong chữ Hán của cây Sophora japonica có chữ “鬼” nên việc trồng cây Sophora japonica trước và sau nhà được cho là không phù hợp. Thứ hai là cây hoa hoè mọc rất cao và khỏe, về đêm trông hơi đáng sợ.
Đặc biệt, cây hoa hoè sẽ tạo thành một loại “cục” đặc biệt trong quá trình trưởng thành. Những chiếc cọc này có hình dạng kỳ lạ và kích thước khác nhau, dễ liên tưởng đến ma quỷ.
Cuối cùng, cây hoa hoè dễ trở nên rỗng, điều này sẽ thu hút nhiều loài động vật đến làm nhà trên cây hoa hoè như quạ, rắn và các loài động vật khác. Ngoài ra, nhiều truyền thuyết ma quái thời xa xưa có hình tượng ở cây hoa hoè và thậm chí cả cây hoa hoè cũng có liên quan. Cây sống lâu và được cho là có khả năng trở thành linh hồn.
4. Cây dương
Cây dương là loại cây cao thường mọc ở nơi hoang vu hoặc ven đường. Tuy nhiên, trong dân gian, cây dương được gọi là “bàn tay ma quái” nên được coi là một loại “cây ma”.
